Son dönemlerin en popüler
vitamin kaynağı kuşburnu oldu. Kuşburnu bitkisinin çekirdeklerinden elde edilen
yağda mucizevi özellikler gizli…
Hoş kokusu ile yemeklerde
tatlılarda kullanılan mahlebin insan sağlığına birçok faydası olduğunu biliyor
musunuz? Özellikle süt ya da bal ile karıştırıp tüketildiğinde solunum
hastalıklarına iyi gelir. Peki mahlep’in faydaları nelerdir? Hangi hastalıklara
iyi gelir?
Halk arasında meltem, İdris
ağacı, kokulu kiraz, taş kirazı gibi isimlerle de isimlendirilen mahlep,
özellikle hamur işlerinde kullanılıyor. Kandil simidi tariflerinde adı sıkça
geçen mahlep, çekirdek, toz, yağ ya da püre şeklinde aktarlardan kolayca temin
edilebiliyor.
Kandil simidinin ham maddesi olan
mahlep, ağaç ve çalı karışımıdır. Güzel kokusu ile etrafı saran mahlep, beyaz
renkli çiçektir. Büyüdükçe siyah bir renk alır. Görünüş itibari ile genellikle
badem ile karıştırılır. Orta ve Güney Avrupa’da yetişen bu hoşlu meyveye halk
arasında kokulu kiraz, meltem ve idris ağacıda denilir. Yağ ve toz halinde
kullanılan mahlep aktarcılardan alınabiliyor. Meyve olarak yetişse de
genellikle ufalanarak baharat olarak tüketilir. Tıbbi tedavi de idrar ve balgam
söktürücü olarak kullanılır. Hoş kokusu sayesinde afrodizyak etkiye sahiptir.
Ülkemizde Tokat, Amasya ve Mardin’de yetiştiriliyor. İçeriğinde bolca potasyum,
protein, lif, yağ asidi, magnezyum ve kalsiyum bulunur.
Botanik Bilgi: Gülgiller
(Rosaceae) familyasından, İdrisağacı olarak da bilinen kısa boylu bir çalıdır.
Bazen de 8-10 m’ye ulaşan ve kışın yaprağını döken ufak bir ağaçtır. Genç
sürgünleri tüylüdür. Yapraklar dairemsi veya geniş yumurta biçimindedir.
Boyları 3-6 cm, kenarları dişli, alt yüzlerinde ana damar boyunca tüyler
vardır. Güzel kokulu çiçekleri beyaz renktedir. Küçük, 5-6 mm büyüklüğündeki
meyve olgunlaşınca siyah bir renk alır.
Mahlebin Yetiştirildiği
Yerler: Vatanı Avrupa ve Batı Asya’dır. Türkiye de ise Tokat, Niksar, Zile,
Amasya, Çorum ve Mardin gibi dağ yamaçlarında, kalkerli arazide rastlanır.
Mahlebin Kullanıldığı Yerler:
Kurutulan meyveleri baharat (Mahlep) olarak kullanılır. Özellikle hamur işi
pastalara kendine has hoş bir koku vermektedir. Meyvelerin içindeki sert
kabuklu tohumlar, yaygın biçimde baharat olarak kullanıldığı gibi ayrıca kuvvet
verici, balgam ve idrar söktürücü ilâç ve afrodizyak olarak da değerlendirilir.
MAHLEBİN FAYDALARI NELEDİR?
HANGİ HASTALIKLARA İYİ GELİR?
– Potasyum bakımından zengin olan
mahlep bağışıklık sistemindeki zararlı serbest radikalleri temizleyerek
güçlenmesini destekler ve hastalıklara karşı direncini artırır. Toz haline
getirilen mahlep süt ile karıştırılarak tüketilebilir. Özellikle mevsim
geçişlerinde gelişim çağındaki çocukların tüketmesi gerekir.
– Bal ile karıştırılıp
tüketildiğinde üst solunum yollarından dolayı boğazda biriken mikropları
öksürük ile söker balgam şeklinde atılmasına yardımcı olur. Bu faydası
sayesinde boğazdaki tümörlü hücreleri atarak kanserin oluşmasını önler.
– Kandaki şeker oranını
düzenleyen etkili besinlerden biri olan mahlep, şeker hastaları için oldukça
idealdir. Aynı zamanda mahlep vücudun günlük ihtiyacı olan enerjiyi de sağlar.
Bu sayede gün içerisinde iş yoğunluğunun neden olduğu stresi azaltır. Kişinin
beyin ve sinir sağlığını da korur.
– Vücuttaki toksinleri biriktiren
karaciğeri de temizlemede etkili olan mahlep, idrar yolu ile tüm toksinleri
atar. Karaciğerin yağlardan hasar almasını önleyerek kendini yenilemesine destek
olur. Böbrekler içinde aynı görevi yapan mahlep, enfeksiyon nedeniyle yaşanan
ağrıların oranını azaltır. Aynı zamanda böbreklerde biriken toksinleri de
atmada etkilidir.
– Güçlü antioksidan özelliği
sayesinde kolesterolün yükselmesini önleyerek, damar tıkanmasının önüne geçer.
Kalp hastalıklarının riskini azaltır.
– Kalsiyum ve potasyum vücut
gelişiminde etkili olan minerallerdir. Bu mineraller gün içerisinde vücuda
alınması gerekir. İki mineral bakımından en zengin süttür. Ancak mahlep ile süt
karıştırılarak tüketildiğinde vücudun alması gereken karşılanır. Uzmanlar
çocuk, ergen ve hamilelerin bu karışımı sıklıkla tüketmesini tavsiye eder.
– İdrar söktürücüdür.
– Tonik etkisi vardır.
– Afrodiziyak olarak kullanılır.
– Astım, balgam sökücü olarak
kullanılır.
– Prostat büyümesinde,
– Şekeri düşürmede faydalıdır,
– Cinsel gücü artırıcı etkisi
vardır.
Mahlep’in İçinde Bulunan
Vitaminler, Mineraller ve Besinler
Demir C Vitamini
Potasyum B1 Vitamini
Çinko B2 Vitamini
Protein Floven
Antosiyenler Fenolik Asit
Magnezyum Kolin
Kalsiyum Kuersetin
Fosfat Linoleik Asit
